Για όσους ασχολούνται με τη βελτίωση των αυτοκινήτων της Alfa Romeo, στο άκουσμα του ονόματος Autodelta σίγουρα φέρνουν στο μυαλό τους τον βελτιωτικό οίκο με έδρα την Αγγλία ο οποίος και ξεκίνησε τη δραστηριότητα του το 1987 και ουδεμία σχέση έχει με την αρχέτυπη εφεδρική εταιρία της Alfa Romeo.
Όμως, το όνομα Autodelta έχει μια μακρά παρουσία στο κόσμο της φίρμας με το σταυρόφιδο στο σήμα. Mια ιστορική σχέση με την εταιρία, με ορισμένα εκ των πιο ξεχωριστών μοντέλων της και βέβαια, με την αγωνιστική της παρουσία!
Εργοστάσιο Autodelta. Πηγή φωτογραφίας robertlittle.us
Πίσω στο 1961 λοιπόν και πιο συγκεκριμένα στις 5 Μαρτίου όταν και ιδρύεται η Autodelta, αποτέλεσμα της συνεργασίας ενός πρώην μηχανικού της Alfa Romeo και Ferrari, ενός αντιπρόσωπου της Alfa Romeo και του αδελφού του, επίσης μηχανικού. Πρόκειται για τους Carlo Chiti από τη Πιστόια και Lodovico Chizzola και Gianni Chizzola από τo Udine.
Lodovico Chizzola και Carlo Chiti
Αξίζει εδώ ν’ αναφερθεί ότι στην αρχή οι τρεις άντρες είχαν αποφασίσει να χρησιμοποιήσουν το όνομα Autosport αλλά λόγω κάποιων προβλημάτων που ίσως εγείρονταν, προτίμησαν το όνομα Delta – Auto. Ο Gianni όμως, εμπνεύστηκε το όνομα Autodelta αφού ζώντας εκείνος στο Μιλάνο, ο αδελφός του στην Ούντινε και ο Chiti στη Μπολόνια, παρατήρησε ότι σχηματιζόταν στο χάρτη ένα τρίγωνο από τις περιοχές διαμονής τους. Ταυτόχρονα, το ελληνικό γράμμα Δ για το αντίστοιχο D ήταν η έμπνευση για το δεύτερο συνθετικό του ονόματος – Delta. Έτσι, τον Μάρτη του 1963 το όνομα Autodelta κατοχυρώθηκε κι επίσημα.
Πολύ σύντομα βρέθηκαν να συζητούν επίσημα με την Alfa Romeo κι έτσι σύντομα πάρθηκε η απόφαση να κατασκευαστεί η TZ (TZ1 – Tubolare Zagato) στις εγκαταστάσεις της Autodelta. Το αυτοκίνητο έτρεξε για πρώτη φορά στη Monza το Νοέμβριο του 1963 στο Coppa Fisa όπου τέσσερεις Alfa Romeo Giulia TZ κέρδισαν τις τέσσερεις πρώτες θέσεις στη κατηγορία πρωτοτύπων με οδηγούς τους Lorenzo Bandini, Roberto Bussinello, Giancarlo Baghetti και Consalvo Sanesi.
Autodelta’s Zagato Alfa Romeo Giulia TZ1
Με τους Chiti και L. Chizzola ως τους δύο μοναδικούς μετόχους της Autodelta, σύντομα έγιναν οι απαραίτητες συμφωνίες ώστε η εταιρία τους να αναλάβει και επισήμως αγωνιστικό τμήμα της Alfa Romeo, στα πρώτυπα των συμφωνιών συνεργσίας μεταξύ της Fiat και της Abarth και βέβαια της Renault με την Alpine.
Τον Νοέμβρη του 1964 η Autodelta μετονομάζεται σε Autodelta S.p.A. και περνά στα χέρια της Alfa Romeo μέσω αγοράς μετοχών – περίπου 10 εκ. λιρετών, ως το αγωνιστικό της τμήμα και με βασικό σκοπό να βοηθήσει την εταιρία να επιστρέψει στο μηχανοκίνητο αθλητισμό. Τα κεντρικά της μεταφέρονται από το Udine στις εγκαταστάσεις της Alfa Romeo στα περίχωρα του Milano, δίνοντας έτσι και τη δυνατότητα στην Autodelta να χρησιμοποιεί τη πίστα δοκιμών στο Balocco.
Η ομάδα της Autodelta Πηγή φωτογραφίας robertlittle.us
Εσωτερικό εργοστασίου Autodelta Πηγή φωτογραφίας roberlittle.us
Από εκείνη τη στιγμή κι έπειτα, Autodelta και Alfa Romeo ξεκινούν να μετρούν ιδιαίτερα μοντέλα και διακρίσεις στο μηχανοκίνητο αθλητισμό. Η Giulia TZ και η αντικαταστάτρια της (TZ2) μεταξύ του 1963 και 1966 μετρούν συνολικά 26 διακρίσεις σε ιδιαίτερα απαιτητικούς αγώνες όπως ο 24ωρος του Le Mans. Η Alfa Romeo Giulia GTA από το 1966 ως το 1971 μετρά τουλάχιστον 50 διακρίσεις εντός κι εκτός συνόρων. Η Alfa Romeo Tipo 33 μεταξύ του 1967 και του 1977 με τη σειρά της, μετρά πάνω από 30 διακρίσεις. Στο ράλι, Giulia GTA, Alfetta GT και Alfasud Ti δίνουν στην Alfa Romeo συνολικά 6 επιτυχείς συμμετοχές.
Η πρώτη GTAJ με αριθμό πλαισίου 775001. Ως οδηγός ο Zeccoli. Πηγή φωτογραφίας roberlittle.us
Alfa Romeo 33 TT12. Πηγή φωτογραφίας alfaromeopress.com
Alfa Romeo Giulia GTA Πηγή φωτογραφίας alfaromeopress.com
Δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τη συμμετοχή της εταιρίας στη Formula 1, καταρχήν ως προμηθευτής κινητήρων Boxer 12 κυλίνδρων, που είχαν αρχικά τοποθετηθεί στη 33 ΤΤ12, στην Martini – Brabham με την Brabham-Alfa Romeo BT 45. Η συνεργασία σφραγίστηκε με τρεις νίκες σε ισάριθμους αγώνες μεταξύ του 1978 και 1979, με τον Niki Lauda στο τιμόνι. Στις 13 Μαίου 1977 η Alfa Romeo παρουσιάζει το δικό της μονοθέσιο με τη κωδική ονομασία 177 και το 1982 με τη χρήση του Turbo στους κινητήρες, η Autodelta παρουσίασε το μοντέλο με τη κωδική ονομασία 183. Τα δύο μονοθέσια έφεραν συνολικά 5 διακρίσεις στο διάστημα μεταξύ 1981 και 1984.
Alfa Romeo 177. Πηγή φωτογραφίας wikipedia.com
Από εκεί κι έπειτα το τμήμα της Autodelta καταργήθηκε καταρχήν το 1979 με τις αποφάσεις της τότε διοίκησης της εταιρίας και τέλος, με την εξαγορά της Alfa Romeo από τη Fiat το 1986, δίνοντας πλέον τη θέση της στην Alfa Corse. Παρ’ όλα αυτά το όνομα Autodelta δε χάθηκε αφού η εταιρία το χρησιμοποίησε ξανά για την αγωνιστική της ομάδα που έτρεχε στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα τουρισμού (AutoDelta Squadra Corse) και της οποίας τη διαχείριση είχε αναλάβει η N. Technology (αρχικά ονομαζόμενη Nordauto Squadra Corse ή Team Nordauto), εταιρία με σκοπό τη διαχείριση των συμμετοχών του Fiat group στο μηχανοκίνητο αθλητισμό παγκοσμίως.
To ‘ανήσυχο πνεύμα’ τη Autodelta, ο Carlo Chiti αποχώρησε το 1984 από την εταιρεία, και το τότε σχέδιο συμμετοχής της Alfa Romeo στη Formula 1, για να ξεκινήσει μια νέα δική του εταιρία.
(Ακολουθήστε το σύνδεσμο για μια ενδιαφέρουσα πτυχή για την συνέχεια των κινητήρων Alfa Romeo F.1 )
Η Motori Moderni, αυτό το μάλλον κοινότυπο όνομα έδωσε στο νέο του εγχείρημα, είχε σκοπό τη κατασκευή κινητήρων αποκλειστικά για τη Formula 1, ενώ είχε αναλάβει την εξέλιξη της τεχνολογίας Boxer σε κινητήρες υψηλών επιδόσεων για λογαριασμό της Subaru. Δυστυχώς στον στίβο των αγώνων η εταιρία του δε τα κατάφερα ιδιαίτερα. Απεβίωσε το 1994 στο Milano.
Carlo Chiti και Enzo Ferrari
Διαβάζοντας άρθρα, ιστοσελίδες και βιβλία με σκοπό να κάνω μια περιληπτική ανασκόπηση της πορείας αυτής της τόσο ιστορικής εταιρίας διαπιστώνω πως η ιστορία της καθώς και η ιστορία πίσω από τους ανθρώπους που έδωσαν ζωή στο εγχείρημα καθώς και στα μοντέλα που κατασκευάστηκαν είναι – μάλλον – ατελείωτη μα ταυτόχρονα τόσο πλούσια κι ενδιαφέρουσα. Εύχομαι το παρόν άρθρο να σας δώσει το έναυσμα για να μάθετε ακόμη περισσότερα για εκείνη την εταιρία με σήμα ένα γαλάζιο τρίγωνο με μια καρό σημαία. Την Autodelta.
Εδώ πρέπει να κάνουμε μια ιδιαίτερη μνεία σε όλους όσους οδήγησαν για την Alfa Romeo και την Autodelta, φέροντας πάνω τους το γνωστό, γαλάζιο τρίγωνο με τη καρό σημαία:
Lorenzo Bandini, Roberto Buzzinello, Giancarlo Baghetti, Consalvo Sanesi, Andrea De Adamich, Franco Lini, Roberto Bussinello, Spartaco Dini, Armando Cavallari, Dante Salvay, Jacques Laffite, Jean Claude Andreut, Jean Todt, Mario Andretti, Van Lennep, Toine Hezemans, Jackie Icks, Vick Eldfor, Emerson Fittipaldi, Helmut Marko, Peter Revson, Jackie Oliver (founder of the Arrows team), Nanni Galli, Hans Stuck, John Watson, Niki Lauda, Carlo Faccetti, Teodoro Zeccoli, Gianluigi Picchi, Ninni Vaccarella, Massimo Larini, Luigi Rinaldi, Patrick Depailler, Umberto Grano, Vincenzo Gazzago, Henry Pescarolo, Rolf Stommelen, Jean Pierre Jarier, Arturo Merzario, Vittorio Brambilla, Derek Bell, Ignazio Giunti, Bruno Giacomelli, Giorgio Francia, Ertl, Jochen Rindt, Udo Schutz, Andrea De Cesaris, Riccardo Patrese, Gerard Berger, Michele Alboreto, Luciano Trombotto, Amilcare Ballestreri, Jochen Mass, Mario Casoni, Lucien Bianchi, Sandro Munari, Ada Pace, Mauro Pregliasco, Vittorio Reisoli, Maurizio Verini, Leo Pittoni, Amilcare Ballestrieri, Beltrand Balas, Federico Ormezzano, Claudio Berro.
Φώτης Β. Νάκος
Πηγή ορισμένων εκ των εικόνων: robertlittle
