Jamais Contente: Το πρώτο αυτοκίνητο που πέρασε τα 100 χαω

Πολύ συχνά ξεχνάμε ότι πολλά από τα πρώτα αυτοκίνητα ήταν ηλεκτρικά. Αυτή είναι η περίπτωση του Jamais Contente, του πρώτου οχήματος που ξεπέρασε τα 100 χλμ ανά ώρα στην ξηρά.

Αν το πετρέλαιο και τα παράγωγά του κυριάρχησαν ως καύσιμα για κίνηση τον εικοστό αιώνα, η ηλεκτρική ενέργεια ήταν παρούσα από την αρχή της περιπέτειας της αυτοκίνησης πολύ πριν αυτή εξελιχθεί σε αυτοκινητοβιομηχανία.

Σύμφωνα με την Le Monde Illustré της 1ης Ιουλίου 1899, «Είναι γεγονός ότι το ηλεκτρικό αυτοκίνητο παρουσιάζει αξιόλογα πλεονεκτήματα έναντι του πετρελαιοκίνητου, όπως καθαριότητα, απόλυτη ησυχία, υπακοή, κομψότητα, άνεση κ.λπ. […] Είναι αναμφισβήτητο ότι αυτό είναι το μέλλον των οδικών μεταφορών».

Κόντρες τεχνολογίας

O πρωταγωνιστής της ιστορίας μας Βέλγος Camille Jenatzy, γιός του Constant κατασκευαστή ελαστικών, είχε σπουδάσει Μηχανικός και πεπεισμένος για την επικράτηση της ηλεκτροκίνησης είχε ιδρύσει εργοστάσιο όπου συναρμολογούσε ηλεκτρικές άμαξες στα περίχωρα του Παρισιού. Για να αποδείξει την ανωτερότητα της τεχνολογίας του συμμετείχε και  συχνά προκαλούσε σε κόντρες τους άλλους …γρήγορους κατασκευαστές της εποχής και είχε αποκτήσει το ψευδώνυμο Le Diable Rouge. Για τον σκοπό του κατασκεύασε και το όχημα που παρουσιάζουμε με αμάξωμα σε σχήμα βολίδας, μία ιδέα του αμαξοποιού Rothschild, που κατασκευάστηκε από ένα κράμα αλουμινίου, μαγνησίου και βολφραμίου [!!] με την ονομασία partinium με στόχο το χαμηλότερο δυνατό βάρος.

Το Jamais Cοntente σε καλλιτεχνική απεικόνιση της εποχής

Για την κίνηση φρόντιζαν δύο μοτέρ της Postel-Vinay των 25 kW, ένα για κάθε πίσω τροχό που έπαιρνε κίνηση άμεσα από τον αντίστοιχο κινητήρα. Αυτό που τώρα ονομάζουμε direct drive.

τα τεχνικά χαρακτηριστικά του Jamais Contente όπως εμφανίζονται επί ενός πιστού αντιγράφου

Την ενέργεια έδινε ένα κύκλωμα 200 V [100 κυψέλες των 2V] και κάθε μοτέρ αντλούσε 124A για μια συνδυαστική ισχύ που υπολογίζεται στους 68 hp. Πρωτοποριακά, για την εποχή, ήταν και τα ελαστικά, με αεροθάλαμο, της Michelin.

Μία μονομαχία, Ένα ρεκόρ για να καταρρίψει

Ο κόμης του Chasseloup-Laubat στο ηλεκτρικό του Jeantaud Duc

Αυτή η κόντρα ξεκίνησε λίγες μέρες πριν από τα Χριστούγεννα του 1898. Ο κόμης Gaston de Chasseloup-Laubat, πάνω σε ένα ηλεκτρικό Jeantaud Duc, έθεσε το πρώτο παγκόσμιο ρεκόρ ταχύτητας φτάνοντας τα 63,15 χλμ/ώρα. Εκείνη την εποχή, η ταχύτητα υπολογιζόταν βάσει του χρόνου που σημείωνε κάθε συνδυασμός σε απόσταση ενός χιλιομέτρου.

Στις 17 Ιανουαρίου του 1899, ο Camille Jenatzy με τη σειρά του δέχθηκε την πρόκληση και ξεπέρασε τα 66 χαω με το ηλεκτρικό του Dogcart, ένα ρεκόρ που κατέρριψε αμέσως ο Κόμης και το Jeantaud του, το οποίο έφτασε τα 70,31 χαω. Επίμονος, και … jamais content ο Jenatzy δοκίμασε ξανά την τύχη του δέκα ημέρες αργότερα, συντρίβοντας το χρόνο του Κόμη με 80,35 χαω. Αλλά τον Μάρτιο, ο τελευταίος καταφέρνει να ανεβάσει το αυτοκίνητό του στα 92,78 χαω, μια ταχύτητα που φαίνεται ασυναγώνιστη εκείνη τη στιγμή.

Το πρωί της 29ης Απριλίου 1899 ήταν βρεγμένος ο δρόμος που έφτασε ο Camille Jenatzy για να δοκιμάσει άλλη μία φορά να ανακτήσει την πρωτιά. Οι βροχές των τελευταίων ημερών έχουν σχηματίσει μια κολλώδη λάσπη στον κεντρικό δρόμο του πάρκου Achères, στο Yvelines και ενώ η συνετή επιλογή θα ήταν να περιμένει καλύτερες συνθήκες [μην ξεχνάμε ότι μιλάμε το 1899 όπου οι δρόμοι ήταν καρόδρομοι και τα λάστιχα και τα φρένα ήταν τα λάστιχα και τα φρένα από τα κάρα και τις άμαξες. Και οι άμαξες δεν κινούνταν με 100 χαω], ο αποφασισμένος Jenatzy αρνείται να εγκαταλείψει την προσπάθεια εκεί.
Πρέπει πάση θυσία να τα πάει καλύτερα από τον κόμη Gaston de Chasseloup-Laubat.

Ο jamais content | Ο ποτέ ικανοποιημένος

Ήταν λοιπόν στις 29 Απριλίου του 1899 όταν ο Camille Jenatzy με το παράξενο αυτοκίνητό του στην τρίτη προσπάθεια για κατάρριψη του ρεκόρ ταχύτητας, έφτασε τελικά στο στόχο του και έσπασε το ρεκόρ του κόμη του Chasseloup-Laubat: 105,88 χαω. Έγινε ο πρώτος που ξεπερνά το κατώφλι των 100 χλμ/ώρα. Ο αντίπαλός του παραδέχεται την ήττα και αυτό το ρεκόρ καταρρίπτεται μόνο το 1903 από τον Léon Serpollet με … ατμοκίνητο αυτοκίνητο που φτάνει τα 120 χαω.

Το σύγχρονο Jamais

Το 2009, η Venturi Automobiles ονόμασε το VBB όχημα των 800 ίππων “Jamais Contente” ως φόρο τιμής στο όχημα του Jenatzy. Αυτή η «νέα γενιά» του Jamais , το 2016, ως VBB-3 στην πιο ακραία ηλεκτροκίνητη εκδοχή του με 2.200 kW (3,000 HP) έθεσε το αναγνωρισμένο από την FIA πλέον ρεκόρ των 549 χαω στις αλυκές της  Bonneville στη Γιούτα.

Όσο για το όνομά του, ο θρύλος λέει ότι ήταν η κυρία Jenatzy που είχε την ιδέα. Ακούγοντας τον σύζυγό της να γκρινιάζει για τα οχήματά του που ποτέ δεν πήγαν αρκετά γρήγορα, αυτός ο ποτέ ευτυχισμένος / ποτέ ικανοποιημένος άξιζε λίγο κλείσιμο του ματιού στο αυτοκίνητό του.

**σσ. Το αυτοκίνητο στα Γαλλικά είναι γένους θηλυκού [LA voiture] εξ ου και το Jamais ContentE.

To αυθεντικό Jamais Contente εκτίθεται στο Musée National de la Voiture et du Tourisme που είναι ένα από τα πρώτα θεματικά μουσεία της Ευρώπης καθώς ιδρύθηκε το 1927. Εκεί το δώρισε η χήρα του Camille το 1933 όταν εκείνος έχασε την ζωή του σε κυνηγετικό ατύχημα.

Μία αρκετά ακριβής ρέπλικα η οποία κατασκευάστηκε το διάστημα 1993-94 από τους φοιτητές των Université de Technologie και του Lycée Technologique de Compiégne, εκτίθεται σε εκθεσιακό χώρο της Michelin στην Γαλλία.