Από τότε που το πρώτο SUV, το Toyota RAV-4 πρώτης γενιάς, πάτησε τους τροχούς του στην Ευρωπαϊκή άσφαλτο (για τις ΗΠΑ η ιστορία είναι εντελώς διαφορετική) πολλά έχουν ειπωθεί για αυτό τον τύπο αυτοκινήτων, είτε υπέρ είτε κατά. Είναι γεγονός ότι η υψηλή θέση οδήγησης και οι μεγάλοι χώροι δίνουν μια αίσθηση ασφάλειας στον οδηγό ενώ οι τροχοί που φορούν ελαστικά με μεγάλο προφίλ σε συνάρτηση με την μεγάλη διαδρομή της ανάρτησης προσφέρουν άνεση που ένα συμβατικό οικογενειακό δύσκολα μπορεί να ανταγωνιστεί.
Από την άλλη όμως τα SUV ακριβώς λόγο του υψηλού κέντρου βάρους αλλά και της μεγαλύτερης μάζας είναι σαφέστατα πιο δυσκίνητα σε σχέση με το αντίστοιχο συμβατικό αυτοκίνητο ενώ και η κατανάλωση καυσίμου είναι αυξημένη λόγο χειρότερης αεροδυναμικής, τομής πέλματος ελαστικών και αυξημένου βάρους.
Παρ’ όλα αυτά το κοινό αγκάλιασε τα SUV και κάθε εταιρεία (εκτός του Gruppo…) φρόντισε να τοποθετήσει εγκαίρως και έναν εκπρόσωπο της κατηγορίας στη γκάμα της προκειμένου να μην χάσει πελατεία. Κάπου εκεί άρχισε ο διαχωρισμός των SUV με τα Sport SUV και τα SAV (Sport Activity Vehicles) με τα πρώτα να είναι οι ‘GTi’ εκδόσεις και τα δεύτερα τα περιπετειώδη’, για όσους φαντασιώνονται ότι κουβαλάνε σανίδες του surf την ώρα που είναι κολλημένοι στην κίνηση πηγαίνοντας τα παιδιά σχολείο.
Μέχρι και τότε τα SUV’s κάθε είδους και μεγέθους ερχόντουσαν από γενικούς κατασκευαστές αλλά τα πράγματα άρχιζαν να αλλάζουν το 1997 όταν η Mercedes λανσάρισε το δικό της SUV, την ML Class, αλλά στην ουσία ήρθε να τα ταράξει το 1999 η BMW με την Χ5. Η φίρμα από το Μόναχο πήρε την πολυτέλεια και το στυλ του σκληροτράχηλου, και ακριβού, Range Rover, αφαίρεσε το πλαίσιο τύπου σκάλας και τις off road αναρτήσεις, προσέθεσε μια (όσο το δυνατόν πιο) δυναμική οδική συμπεριφορά αντάξια των προσδοκιών και με ένα πετυχημένο σχέδιο στο αμάξωμα ίδρυσε μια νέα κατηγορία: τα Sport SUV.
Η BMW X5 αποτέλεσε μια τεράστια εμπορική επιτυχία που ανάγκασε την Mercedes να αναθεωρήσει στην πορεία την ML-Class και να της δώσει πιο δυναμικά χαρακτηριστικά αλλά κυρίως ώθησε την Porsche να κάνει την υπέρβαση και να παρουσιάσει την Cayenne, το αυτοκίνητο που τόλμησε να χαρακτηριστεί ως ΤΟ sport SUV και να δώσει άφεση αμαρτιών στους υπόλοιπους που θα ακολουθούσαν το δρόμο.
Μπορεί η Χ5, πάντα με τα μέτρα της κατηγορίας, να ήταν εξαιρετική στο δρόμο (προσωπικά την θεωρώ καλύτερη από την Cayenne –εκτός της GTS-) αλλά ήταν η Porsche με το σήμα της και την έκδοση Turbo που έβαλε το κερασάκι στην τούρτα. Πήραν το άοσμο και άγευστο Touareg της VW και με ουσιώδης αλλαγές έφεραν στον κόσμο το όνειρο του κάθε ‘πετυχημένου’, ένα SUV που μπόρεσε να πάρει πελάτες ακόμα και από την S-Class και την BMW σειρά 7.
Από εκεί και πέρα το Marketing της κάθε φίρμας άρχισε να ψάχνει πρώτα τρόπους εκμετάλλευσης του image και της προστιθέμενης αξίας στις μικρότερες κατηγορίες, βλέπε BMW X3 και X1 και Porsche Macan, και έπειτα διαφοροποίησης και έτσι προέκυψαν ακόμα και ‘Coupe’ SUV’, με πρώτη διδάξασα πάλι την BMW με την X6 και X4, και τις Mercedes GLC και GLE Coupe’. Φτάσαμε ακόμα και σε κωμικοτραγικά αποτελέσματα όπως το Nissan Murano CrossCabriolet και Range Rover Evoque Convertible.
Προσωπικά πιστεύω πως την πιο σοβαρή αντιμετώπιση της κατηγορίας την έχει κάνει η Porsche. H Cayenne δείχνει δυναμική και αρκούντος sport, ενώ δεν έχει εκφυλιστεί με ανούσιες εκδόσεις που έχουν σκοπό τον εύκολο εντυπωσιασμό.
Μπορεί η πρώτη Cayenne 955 να ήταν κάπως άχαρη εμφανισιακά, αφού το σασί του ‘τετράγωνου’ Touareg δεν επέτρεπε και θαύματα, αλλά με τον καιρό βελτιώθηκε αισθητά με αποτέλεσμα η τελευταία έκδοση να μπορεί να χαρακτηριστεί ακόμα και κομψή με τον κατάλληλο συνδυασμό χρωμάτων και ζαντών. Η έκδοση GTS μάλιστα, με τον υπέροχο ατμοσφαιρικό V8 και την ψαγμένη ρύθμιση έφερε και μια μεγάλη δόση οδηγικής ευχαρίστησης στην κατηγορία, που μόνο η X5 4.8is μπορούσε να πλησιάσει.
Ούτε η Porsche όμως δεν μπόρεσε να αντισταθεί στον πειρασμό να εκμεταλλευτεί την αύρα της Cayenne σε μια πιο μικρή κατηγορία και έτσι μας προέκυψε η Macan, το best seller μοντέλο της φίρμας πλέον. Η οδική συμπεριφορά και η απόδοση των κινητήρων επιβεβαίωσε στον κόσμο τι μπορεί να κάνει η φίρμα από τη Στουτγκάρδη ακόμα και με το πλαίσιο ενός mainstream οικογενειακού.
Το Gruppo Fiat άργησε χαρακτηριστικά να μπει στο παιχνίδι. Η αλήθεια είναι ότι υπήρχε μια αίσθηση ότι τα sport SUV ‘δεν θα πιάσουν’ και έτσι τα κονδύλια για την εξέλιξη της Alfa Romeo Kamal η της Maserati Kubang του 2003 δεν αποδεσμευτήκαν παρά την πολύ θερμή υποδοχή του κοινού.
Τα οικονομικά του Gruppo την εποχή εκείνη δεν ήταν και στα καλύτερα, με την 159 να έχει μια εμπορική πορεία ‘έτσι και έτσι’ και την Maserati να απορροφά τεράστια κονδύλια για την επανακαθιέρωση της στην αγορά των luxury brands και έτσι προτίμησαν, πολύ κακώς, να μην ρισκάρουν.
Όπως και να έχει όμως τελικά το 2016 η Maserati παρουσίασε την Levante, που πήρε εξαιρετικές κριτικές από κοινό και δημοσιογράφους και με 18.000 παραγγελίες σε λίγους μήνες είναι το πιο πετυχημένο μοντέλο της φίρμας και μάλιστα βοήθησε την Maserati να σημειώσει το εντυπωσιακό +40% στις φετινές ταξινομήσεις. Στην FCA, όπως λέγεται το Gruppo μετά την προσάρτηση της Chrysler, είναι αισιόδοξοι πως τα καλά αποτελέσματα θα επαναληφθούν με την Alfa Romeo Stelvio.
Ίσως στην περίπτωση της Alfa Romeo η αναμονή να ήταν χρήσιμη, πριν 13 χρόνια το κοινό των Alfisti δεν ήταν έτοιμο να δεχτεί ένα SUV με τον θυρεό στη μάσκα, και η αλήθεια είναι ότι η φίρμα δεν διέθετε και άλλο κοινό πέρα από εκείνο. Τώρα, και χάρη στην BMW και την Porsche η ιδέα ενός ‘sport SUV’ έχει γλυκάνει, έχει γίνει εύπεπτη και το ταμείο δείχνει ότι όχι μόνο είναι καλοδεχούμενο ένα τέτοιο μοντέλο, αλλά είναι μάλλον απαραίτητο. Για αυτό το λόγο η Alfa Romeo θα παρουσιάσει και ένα μεγαλύτερο μοντέλο, στην κατηγορία της Cayenne και της X5, ενώ μελετάται και η εκδοχή ενός μικρότερου SUV, στην κατηγορία της BMW X1 και Audi Q2.
Άρα στέκεται ένα μοντέλο SUV στην γκάμα της Alfa Romeo? Σίγουρα ναι και μάλιστα υπερβαίνει την έννοια του ‘αναγκαίου κακού’.
Μπορεί να θεωρηθεί sport ένα SUV? Σίγουρα ναι αλλά μόνο στην περίπτωση που η σύγκριση γίνει με ένα mainstream SUV. Είναι γεγονός ότι την αίσθηση ενός χαμηλού και ελαφριού αυτοκινήτου δεν μπορεί να την αντικαταστήσει καμία τυπολογία ανάρτησης και μετάδοσης.
Πάντως αφορισμοί στον κόσμο του αυτοκινήτου μάλλον δεν μπορούν να γίνουν…σκεφτείτε τι λέγαμε για τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα και δείτε τα Tesla, σκεφτείτε τα υβριδικά και δείτε την LaFerrari!
Τώρα πια έχουμε 3θυρη και τετρακίνητη Ferrari, πετρελαιοκίνητα cabrio, ηλεκτρικά supercars, sport SUV, super Luxury SUV (Bentley Bentayaga) και σε λίγο θα έχουμε Supercar SUV …Lamborghini.
Τα πράγματα αλλάζουν, και όπως αλλάζουν για όλους θα αλλάξουν και για την Alfa Romeo.
Νίκος Κουμπής