Πάντα στη ζωή μας έχουμε έναν ήρωα, ένα πρότυπο που μας εμπνέει να χαράξουμε την δική μας πορεία και να κάνουμε κάτι ξεχωριστό. Εγώ πάντα γοητευόμουν από τις περιπτώσεις ανθρώπων που κατάφερνουν να πετύχουν από μόνοι τους και που δεν τους ρίχνει στο καναβάτσο πραγματικά τίποτα, αυτούς που ζωντανεύουν το ‘ότι δεν σε σκοτώνει, σε κάνει πιο δυνατό’. Άποψη μου λοιπόν ότι αν δεν θεωρείται ήρωας και πρότυπο ο Alex Zanardi τότε κανένας αθλητής στον κόσμο δεν δικαιούται αυτό τον ορισμό… Θυμάμαι την Armstrong-μανία πριν κάποια χρόνια, τα αθλητικά περιοδικά δεν προλάβαιναν να αφιερώνουν εξώφυλλα στον Lans που κέρδισε τον καρκίνο και κατέκτησε το Tour de France αμέτρητες φορές, στον αθλητή που ήταν πρότυπο για εκατομμύρια νέους και απέδειξε στον πλανήτη πως η ανθρώπινη θέληση υπερνικά κάθε εμπόδιο. Ήταν όμως μόνο ένα ωραίο παραμύθι που τελείωσε άδοξα όταν αποκαλύφθηκε ο αληθινός, ελεεινός και κάλπικος, χαρακτήρας του Lans Armstrong που δεν δίστασε να εκμεταλλευτεί τα αντικαρκινικά φάρμακα για να κρύψει το ντοπάρισμα του, και να εξαπατήσει χορηγούς αλλά κυρίως τους φιλάθλους που πίστεψαν στο θαύμα του για να αποκομίσει μια τεράστια περιουσία.
Τι σχέση έχει ο Lans Armrstrong με τον Alex Zanardi? καμία αλλά και πολύ… Όταν ξέσπασε το σκάνδαλο ντόπινγκ του Αμερικανού ποδηλάτη, ένα μεγάλο περιοδικό, νομίζω το Sports Illustrated, κυκλοφόρησε με εξώφυλλο τον Zanardi και τίτλο ‘ΑΥΤΟΣ είναι πραγματικός ήρωας!‘. Εκεί, με ένα εκτενές άρθρο, ο συντάκτης εξηγούσε στον κόσμο από τι είναι φτιαγμένοι οι αληθινοί ήρωες: άνθρωποι με χαρακτήρα και ισχυρότατη θέληση, άνθρωποι που δεν μιλάνε πολύ αλλά με τις πράξεις τους δείχνουν το δρόμο σε όσους νομίζουν ότι η ζωή τελειώνει μπροστά σε όποια, όσο μεγάλη και να είναι, δυσκολία.
Alex Zanardi
Ποιος είναι όμως Alex Zanardi? οι περισσότεροι νέοι που ασχολούνται με την F1 σε επίπεδο ΄ξέρω ότι ο Vettel κερδίζει και ο Kimi τα πίνει’ πιθανώς να τον έχουν ήδη ξεχάσει, και όσοι θεωρούν ότι ο αθλητισμός περιστρέφεται γύρω από την μπάλα που κλωτσάνε η πετάνε σε καλάθια, σίγουρα δεν τον έχουν καν ακούσει ποτέ.
Ο Alex απλά είχε όνειρο να γίνει πρωταθλητής F1, ζούσε με αυτό το όνειρο και για αυτό το όνειρο. Έχοντας στην άκρη του μυαλού του την εικόνα του να πανηγυρίζει νίκη στη Monza, ίσως με ακόμα και με μια Ferrari, προσπάθησε σκληρά να εδραιωθεί στις μικρότερες κατηγορίες παρ’ότι δεν τον υποστήριξε ποτέ κάποιο τεράστιο πορτοφόλι και ούτε είχε …εχμ ‘ιδιαίτερους μηχανισμούς προώθησης’. Ήταν τέτοια η θέληση του να τρέξει που το πρώτο του καρτ το έφτιαξε μόνος του στο γκαράζ του σπιτιού του.
Στα καρτ διακρίθηκε αμέσως, αν και έτρεχε με κατώτερο εξοπλισμό, για το πείσμα του να διεκδικεί πάντα τα μέγιστα ακόμα και όταν η τύχη του ήταν προδιαγεγραμμένη. Το 1988 ήταν ήδη Πανευρωπαϊκός Πρωταθλητής Καρτ στην κατηγορία των 135 κ.εκ. και διεκδικούσε την νίκη στο αγώνα του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος στο Göteborg όταν ο έτερος διεκδικητής Massimiliano Orsini τον εμβόλισε και τον έστειλε εκτός πίστας. Τότε έδειξε το τσαγανό και τη στόφα του νικητή, με μια κίνηση που θυμίζει Senna (ήταν και την ίδια χρονιά…) κατέβηκε από το καρτ, το έσπρωξε στην άσφαλτο και έτρεξε προσπερνώντας όποιον έβρισκε μπροστά του, προς την νίκη για να τον εμποδίσει όμως στην ευθεία τερματισμού ο… πατέρας του Orsini που είχε εισβάλλει στην πίστα. Αποτέλεσμα? να αποκλειστούν και οι δύο και να πάρει την νίκη αλλά και το πρωτάθλημα κάποιος Michael Schumacher που ακολουθούσε στην τρίτη θέση.
Αυτό ήταν το πείσμα και ο χαρακτήρας που επέδειξε σε όσους αγώνες συμμετείχε και που τον έφεραν το 1991 να αντικαθιστά στους τελευταίους 3 αγώνες του Πρωταθλήματος F1 τον Roberto Moreno στην Jordan. Οι επιδόσεις του ήταν τόσο καλές που κανονικά θα έπρεπε να του εξασφαλίσουν την θέση του επίσημου πιλότου της ομάδας για την επόμενη χρονιά, αλλά o Eddie Jordan έψαχνε έναν pay-driver για να καλύψει τα έξοδα του και ο Alex όχι μόνο δεν είχε προσωπικό σπόνσορα, πέρα από την υποθήκη του πατέρα του, αλλά δεν ήταν και αυτής της νοοτροπίας. Τότε προχώρησε σε συμφωνία με την Tyrrell και θα έτρεχε μαζί τους αν δεν μεσολαβούσαν, πάλι, τα χρήματα του De Cesaris που του πήρε το μπάκετ την τελευταία στιγμή. Το ταλέντο όμως είχε φανεί, και βρέθηκε να έχει αναλάβει για το 1992 χρέη δοκιμαστή στην Benetton του Flavio Briatore, ενώ έκανε και σποραδικές εμφανίσεις με την σχεδόν ερασιτεχνική Minardi χωρίς όμως ιδιαίτερη επιτυχία.
o Alex Zanardi με την Lotus του
To 1993 έκανε δοκιμές με την Lotus και επισκίασε -ξανά- τον Michael Schumacher με αποτέλεσμα να προσληφθεί από την ιστορική Βρετανική ομάδα που όμως ήταν πλέον η σκιά του εαυτού της. Ο Alex δεν θα είχε άλλη ευκαιρία να δείξει το ταλέντο του και να διεκδικήσει ότι του στερούσαν οι χορηγίες των άλλων . Μιμούμενος πάλι τον Senna, που έκανε θαύματα το 1984 με την Toleman-Hart, ο Zanardi πήρε την Lotus από τον σβέρκο και κατέκτησε την 6η θέση στο Interlagos οδηγώντας τους τελευταίους 20 γύρους με το ένα χέρι λόγω τραυματισμού στα δοκιμαστικά. Στην Imola ξεκίνησε πίσω αλλά τους πέρναγε όλους με εντυπωσιακό ρυθμό όταν, στη μάχη για την 4η θέση, ο JJ Lehto φρέναρε αδικαιολόγητα μπροστά του αναγκάζοντας τον σε τετακέ. Από εκεί και πέρα η Lotus άρχισε ένα φοβερό σερί αστοχιών με αποτέλεσμα να εγκαταλείψει από την 6η θέση στην Ισπανία και, εκτός από μια 7η θέση στο Μονακό, τα DNF έδιναν και έπαιρναν. Κάπου εκεί η τύχη έδωσε το τελικό χτύπημα καθώς μέσα σε λίγες μέρες τον χτύπησε ένα αυτοκίνητο ενώ έκανε ποδήλατο στην Bologna και επιπλέον στα δοκιμαστικά του Spa είχε ένα τρομακτικό ατύχημα όταν έπεσε με 240 χλμ/ώρα στις μπαριέρες. Ήταν τέτοια η πίεση που ασκήθηκε στην σπονδυλική του στήλη που ο Zanardi ψήλωσε στιγμιαία κατά 3 ολόκληρα εκατοστά!
Ως γνωστόν συναισθηματισμοί στην F1 δεν υπάρχουν, και έτσι παρά τα πολύ καλά αποτελέσματα του και την υπερπροσπάθεια που έκανε ο Alex για να επανέλθει σε άριστη φυσική κατάσταση όσο το δυνατόν πιο γρήγορα, η Lotus έλυσε το συμβόλαιο για να προσλάβει στην θέση του τον Pedro Lamy που έφερνε μαζί του και χρυσό πακέτο πορτογαλικών χορηγιών.
Το 1994 ανέλαβε πάλι τον άχαρο ρόλο του δοκιμαστή, μόνο που στην σχεδόν χρεοκοπημένη Lotus δεν είχε και πολλά πράγματα να δοκιμάσει και έτσι, όταν ο Lamy έσπασε τα δύο του πόδια στο Silverstone και πήρε τη θέση του στο τιμόνι, βρέθηκε να οδηγεί ένα απαρχαιωμένο και αναξιόπιστο μονοθέσιο ενώ, σαν να μην έφτανε αυτό, η ομάδα τελικά χρεοκόπησε και έτσι ο Zanardi έμεινε πάλι χωρίς τιμόνι και με αβέβαιο μέλλον.
H προσπέραση του Zanardi στον Herta στην Laguna Seca
Το 1995 έτρεξε σποραδικά σε κάποιους αγώνες GT3 και το 1996 o Chip Ganassi τον προσέλαβε για την ομάδα του στα Champ Cars των Η.Π.Α. Έπρεπε να διασχίσει τον Ατλαντικό για να έχε επιτέλους την ευκαιρία να δείξει τι μπορεί να κάνει όταν οδηγεί ανταγωνιστικό αυτοκίνητο, και επιβεβαίωσε τις προσδοκίες όταν μόλις στον δεύτερο αγώνα κατέκτησε την pole position. Με συνολικά 3 νίκες, η σημαντικότερη εκ των οποίων στην Laguna Seca όταν με μια τσαμπουκαλεμένη προσπέραση στην Corkscrew, μια από τις δυσκολότερες στροφές στον πλανήτη, πέρασε στον τελευταίο γύρο τον πολύπειρο Bryan Herta, κατέκτησε την τρίτη θέση στην γενική κατάταξη και τον τίτλο του Rookie of the Year.
Το 1997 και το 1998 απλά δεν άφησε περιθώρια αμφισβήτησης σε κανέναν, πήρε και τα δύο πρωταθλήματα με άνεση και έγινε ο αγαπημένος πιλότος της εξέδρας καθώς η οδήγηση του ήταν πάντα επιθετική και εντυπωσιακή ενώ σε κάθε νίκη δεν παρέλειπε να κάνει πολλά donoughts προς τέρψιν των θεατών.
Το όνειρο παρέμεινε όμως η F1 και ήδη στα μέσα της προηγούμενης χρονιάς, και ενώ διεκδικούσε το δεύτερο τίτλο του στα ChampCars, ο Zanardi ήρθε σε επαφή με τις Ferrari και Williams για να συμμετάσχει στο Πρωτάθλημα του 1999. Τελικά προτίμησε την Βρετανική ομάδα επειδή πίστεψε θα ήταν πιο ανεπηρέαστη από τις όποιες πολιτικές που τόσο τον ταλαιπώρησαν στην προηγούμενη θητεία στην F1 αλλά και γιατί ο ίδιος ο Frank Williams του έδειξε προσωπική εμπιστοσύνη. Η επιλογή τελικά ήταν μάλλον λανθασμένη και η χρονιά αποδείχθηκε πολύ απογοητευτική, με κακό ξεκίνημα και μέτριες επιδόσεις καθώς τα μονοθέσια δεν είχαν και πολύ σχέση με αυτά που οδηγούσε το 1993 αλλά και ούτε με αυτά του Αμερικανικού Πρωταθλήματος. Μόνο στη Monza πήρε την 4η θέση στην εκκίνηση και ήταν στην 3η θέση στον αγώνα όταν έσπασε ο διαχύτης και αρκέστηκε στην 7η στο τέλος. Κάπου εκεί και με πολύ αρνητική ψυχολογία ο Zanardi έλυσε το συμβόλαιο με την ομάδα και επέστρεψε στην Αμερική.
Η απογοητευτική επιστροφή στην F1 με την Williams
Ο Alex δεν έτρεξε σε κανένα αγώνα το 2000 και το 2001 αποφάσισε να επανέλθει στο Πρωτάθλημα Champ Cars με την νεοφώτιστη ομάδα του φίλου του, και μηχανικού αγώνα στα χρόνια της Ganassi Racing Team, Mo Nunn. Πάλι τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά καθώς η απειρία της ομάδας κόστισε αρκετές φορές εγκαταλείψεις και κακές επιδόσεις, όμως με σκληρή δουλειά και πείσμα ο Zanardi κατάφερε να βελτιώσει την κατάσταση και στο GP του Lausitzring εμφανίστηκε με καλή διάθεση και μεγάλη αισιοδοξία παρ’ότι ξεκινούσε 22ος. Στον αγώνα ήταν κυριολεκτικά ιπτάμενος, τους πέρασε όλους και έφτασε την πρώτη θέση. Η νίκη ήταν στο τσεπάκι, και 13 γύρους πριν το τέλος έκανε το τελευταίο του Pit stop για να βγει ξανά στην πρώτη θέση, στην επιτάχυνση όμως η Reynard-Honda του πάτησε σε λάδια, δίπλωσε και βρέθηκε κάθετα στην πίστα την ώρα που έφτανε με πάνω από 300 χλμ/ώρα το μονοθέσιο του Alex Tagliani.
Η σύγκρουση ήταν σφοδρότατη, τα πόδια του Alex ακρωτηριάστηκαν ακαριαία και εκσφενδονίστηκαν μαζί με το θρυμματισμένο ρύγχος του μονοθεσίου αρκετά μέτρα μακριά αλλά, σαν να μην έφτανε αυτό, η καρδιά συνέχισε να αντλεί με δύναμη και έτσι η αιμορραγία από τις κομμένες αρτηρίες ήταν τεράστια, και οι φιάλες με αίμα που είχαν μαζί τους οι ιατροί δεν επαρκούσαν, η υπερπροσπάθεια του νοσηλευτικού προσωπικού στην πίστα φαινόταν μάταιη και πριν μεταφέρουν τον Alex στο Βερολίνο με ελικόπτερο ένας ιερέας του έδωσε την τελευταία ευχή.
Lausitzring 2001
Τελικά κατάφερε να κρατηθεί στη ζωή από μια κλωστή και κάπου εδώ ξεκίνησε ο πραγματικός αγώνας του Alex Zanardi που υποβλήθηκε σε 17 εγχειρήσεις και σε αμέτρητες ώρες φυσιοθεραπείας όχι για να περπατήσει αλλά, όπως είπε ο ίδιος, ‘για να ξαντρέξει σε αγώνες’! Στο νοσοκομείο τον επισκέφθηκε από τους πρώτους ο Aldo Costa, προσωπικός φίλος του και διάσημος ιατρός στα MotoGP και όταν βγήκε δήλωσε:
‘Αυτός ο άνθρωπος είναι πολύ ξεροκέφαλος, σε λίγο καιρό θα συνεχίσει να κάνει ότι θέλει να κάνει… θα τρέχει σε αγώνες, θα κάνει σκι και ,κυρίως, θα κουβαλάει τον γιο του στους ώμους του!‘
Είναι χαρακτηριστικό ότι στο κέντρο αποκατάστασης ήταν αυτός που εμψύχωνε του φυσιοθεραπευτές και όχι το αντίθετο ενώ οργάνωσε στο προαύλιο αγώνα με καροτσάκια για τα ανάπηρα παιδιά του νοσοκομείου. Θυμάμαι ότι στην πρώτη του συνέντευξη στην Ιταλική τηλεόραση όταν τον ρώτησαν πως αισθανόταν που πλέον δεν έχει τα πόδια του, η απάντηση του ήταν γρήγορη, αυθόρμητη και αφοπλιστική:
‘αντάλλαξα την ζωή μου με δύο πόδια, μου φάνηκε καλή συμφωνία τότε…‘
Ο Zanardi με την BMW 320 WTCC
Μετά από μόλις δέκα μήνες παραβρέθηκε σε εκδήλωση του περιοδικού Autosprint όπου του δόθηκε ένα ειδικό βραβείο και για να το παραλάβει σηκώθηκε από το καροτσάκι του και περπάτησε προς τα μικρόφωνα προκαλώντας τα δυνατά χειροκροτήματα του όρθιου κοινού. Το 2002 η CART τον κάλεσε να δώσει την εκκίνηση του GP του Καναδά και το 2003 του επετράπη να πραγματοποιήσει συμβολικά τους τελευταίους 13 γύρους στο Laustzring με μια ειδικά διαμορφωμένη Reynard-Honda με χειριστήρια στο τιμόνι.
Αυτό ήταν! μπορεί να βρισκόταν σε μια απλή εκδήλωση προς τιμήν του και για φιλανθρωπικό σκοπό όμως πήρε το θέμα πολύ σοβαρά, ήθελε να αποδείξει στο εαυτό του και στους άλλους πόσο μεγάλος και ανίκητος είναι. Στα pits έδωσε εντολές στους μηχανικούς να χρησιμοποιήσουν την κανονική χαρτογράφηση του κινητήρα και να στήσουν το μονοθέσιο σωστά, σαν να επρόκειτο για κανονικό αγώνα…βγήκε στην πίστα και λύσσαξε: μετά από λίγα λεπτά τους τρέλανε όλους γράφοντας τον 5ο χρόνο εκκίνησης του GP αν συμμετείχε κανονικά!
Αυτό το κατόρθωμα τον πείσμωσε και άλλο και τελικά βρέθηκε να οδηγεί, το 2005, μια BMW 320Si WTCC και να κατακτά με αυτή το Ιταλικό Πρωτάθλημα Τουρισμού και 4 νίκες στο Παγκόσμιο μέχρι το 2009. Όταν συμμετείχε στον πρώτο του αγώνα μετά το ατύχημα δήλωσε:
‘Τώρα αν ξανασπάσω τα πόδια μου, τα φτιάχνω και με ένα κατσαβίδι για να προλάβω τον δεύτερο αγώνα και επίσης μπορώ να περπατάω ξυπόλυτος χωρίς να κρυώνω…‘
Eπιστροφή στους αγώνες με BMW
Ωραία λοιπόν…. κάποιος θα έλεγε ‘εντάξει μεγάλε! τώρα φτάνει’ και όμως… παράλληλα με τους αγώνες αυτοκινήτων συμμετείχε και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα και στο Μαραθώνιο της Ν.Υόρκης με handbike κερδίζοντας αμέσως μετάλλια και πρωτιές.
Μπήκε στην Εθνική Ομάδα της Ιταλίας και κατέκτησε στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου το 2012, 2 χρυσά μετάλλια και 1 αργυρό για να συνεχίσει κερδίζοντας και το 2013 το Παγκόσμιο Κύπελλο handbike στο Καναδά και μετά από λίγες μέρες 3 χρυσά μετάλλια στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα στο Baie-Comeau.
o Zanardi μόλις κατέκτησε το Χρυσό Μετάλλιο
Τέλος… πριν λίγο καιρό η BMW ανακοίνωσε ότι ο Alex Zanardi, μετά την έκτακτη συμμετοχή στον τελευταίο αγώνα του DTM το 2012, με μια M3, θα συμμετάσχει με μια επίσημη Z4 GT3 στο Πρωτάθλημα Blancpain Gt Sprint (πρώην Fia GT)!
Η BMW Z4 GT3 με την οποία θα τρέξει ο Zanardi
‘Μπορεί να σταμάτησα τους αγώνες του 2009 αλλά δεν έπαψα ποτέ να είμαι πιλότος, όταν οδήγησα το 2012 την M3 αισθάνθηκα ξανά αυτό το ρίγος...’
επίσης κάνει σκι και το σημαντικότερο απ’όλα… μπορεί και κουβαλάει τον γιο του στους ώμους του…
Alex είσαι ασταμάτητος!
Νίκος Κουμπής
